Onzekerheid is menselijk. Iedereen voelt zich ooit wel eens onzeker over iets; of dat nou je lichaam is, hoe slim je bent of hoe je overkomt op anderen. Soms blijft het bij een klein stemmetje in je hoofd, maar het kan je ook tegenhouden.
Onzekerheid kan je leiden, waardoor je minder snel actie onderneemt of jezelf klein houdt. Voor je het weet, bepaalt het jouw keuzes en leven. En dat is zonde. Tijd om het om te draaien.
Wat is onzekerheid?
Onzekerheid betekent dat je twijfelt over jezelf. Die twijfels kunnen gaan over verschillende vlakken in je leven. Denk aan zelfbeeld, uiterlijk, je carrière, relaties, financiën – you name it.
Dit kan ertoe leiden dat je veel gaat overdenken: wat vinden anderen van je? Je gaat het beeld dat anderen van je hebben proberen te controleren. En juist iets willen controleren dat buiten je macht ligt, kan tot veel vermoeidheid en stress leiden.
Zo kan onzekerheid eruit zien:
Onzekerheid heeft veel gezichten. Misschien herken jij je in het volgende:
- Het gevoel hebben dat je tekortschiet op verschillende vlakken
- Lage eigenwaarde, weinig zelfvertrouwen en zelfkritiek
- Moeite met communiceren
- Jezelf wegcijferen
- Lastig oogcontact kunnen maken
- Vaak sorry zeggen, zelfs als het niet nodig is
- Wantrouwen in anderen
- Moeilijk stress kunnen reguleren
- Snel overweldigd raken door verantwoordelijkheden
- Sociale situaties vermijden en liever alleen zijn
- Twijfelen over je plek in de wereld
- Moeite met het ontvangen van complimenten
- Perfectionisme
- Geen grenzen stellen
- Angst ervaren in relaties
- Moeite met beslissingen nemen
- Het lastig vinden om hulp te vragen
- Jezelf zekerder voordoen dan je bent
Oorzaken voor onzekerheid
Als baby ben je nog niet onzeker. Je twijfelt niet over wat je doet of hoe je overkomt. Onzekerheid ontstaat ergens in je leven en kan verschillende oorzaken hebben. Dit zijn een aantal van de meest voorkomende:
- Opvoeding en jeugd – Hoe je bent opgegroeid, speelt een grote rol. Kreeg je veel kritiek? Werden je gevoelens serieus genomen? Ouders of leraren die (onbewust) hoge eisen stellen, kunnen ervoor zorgen dat je later aan jezelf gaat twijfelen.
- Vergelijken met anderen – We leven in een tijd waarin social media een grote rol speelt. De perfecte plaatjes en successen van anderen kunnen je het gevoel geven dat jij tekortschiet.
- Negatieve ervaringen – Afwijzing, pesten, een mislukte relatie of tegenslagen in je carrière kunnen je zelfvertrouwen flink schaden.
- Perfectionisme – Als je hoge eisen aan jezelf stelt en bang bent om fouten te maken, kan onzekerheid snel toeslaan. Je blijft malen over wat beter had gekund en bent nooit echt tevreden.
- Behoefte aan goedkeuring – Als je veel waarde hecht aan de mening van anderen, kan onzekerheid ontstaan. Je past je misschien aan om erbij te horen en verliest je eigen behoeften uit het oog.
Hoe krijg je meer zelfvertrouwen?
Onzekerheid is vervelend. Het geeft je spanning en stress en kan je tegenhouden om het leven te leiden zoals jij dat wilt. Gelukkig kun je eraan werken. Dit zijn een aantal tips die je kunnen helpen:
- Bewustwording – Merk op wanneer en waarom je onzeker bent. Schrijf het op en probeer patronen te herkennen. Waar komt die twijfel vandaan? Is het iets wat je ooit hebt gehoord of een overtuiging die je jezelf hebt aangepraat?
- Daag je gedachten uit – Vraag jezelf af of je gedachten wel kloppen. Vaak zijn ze gebaseerd op aannames of oude ervaringen. Zou je tegen een goede vriend(in) zeggen wat je nu tegen jezelf zegt?
- Stop met vergelijken – Social media kan een grote trigger zijn voor onzekerheid. Onthoud dat je daar alleen de hoogtepunten ziet. Richt je op je eigen pad en wat jou gelukkig maakt.
- Focus op wat wél goed gaat – Je brein heeft de neiging om negatieve dingen te onthouden, maar er gaat ook veel goed. Houd een succesdagboek bij of schrijf dagelijks drie dingen op waar je trots op bent.
- Leer om fouten te maken – Niemand is perfect en dat hoeft ook niet. Zie fouten als leermomenten in plaats van mislukkingen.
- Werk aan zelfvertrouwen – Doe dingen die je spannend vindt. Stap voor stap iets verder uit je comfortzone. Hoe vaker je buiten je comfortzone gaat, hoe makkelijker het wordt.
- Zorg goed voor jezelf – Een gezonde levensstijl helpt meer dan je denkt. Beweging, goede voeding en genoeg slaap hebben een enorme invloed op je mentale welzijn.
- Spreek positief over jezelf – De manier waarop je tegen jezelf praat, maakt een groot verschil. Vervang negatieve gedachten door mildere, positievere woorden. En spreek deze het liefst hardop voor de spiegel uit (hoe ongemakkelijk dit misschien ook is).
- Zoek steun – Je hoeft het niet alleen te doen. Praat met iemand die je vertrouwt. Ook mijn deur staat natuurlijk voor je open.
Onzekerheid hoeft je leven niet te bepalen. Met bewuste stappen en oefening kun je bouwen aan meer zelfvertrouwen en rust. Geef jezelf de tijd en wees vriendelijk voor jezelf.
Jij bent al genoeg, precies zoals je bent.